Πρώτη Σερρών :Οδοιπορικό στην Πρώτη του Παναγιώτη. Δ. Κασάπη.....

 

 Παναγιώτης Κασάπης

 

Όταν το Καλοκαίρι στο χωριό μου το περάσω

στον Αι-Νικόλα μας θ’ ανάψω ένα κερί

στα γραφικά σοκάκια του και πάλι θα γελάσω

όπως και τότε που τα έτρεχα παιδί.

 

Στο πατρικό το σπίτι γρήγορα θα φτάσω

και στη μανούλα μου θα δώσω ένα φιλί

εκεί που έζησα έως ότου μεγαλώσω

θα ζήσω έντονα απ’ το βράδυ ως το πρωί.

 

Τα καλντερίμια του και πάλι θα πατήσω

τις αναμνήσεις της ζωής θα αναζητώ

παλιές παρέες μου και φίλους θ΄ ανταμώσω

νοσταλγικές στιγμές κι αγάπες μου θα βρω.

 

Στου Αι-Γιώργη την εκκλησιά θα ξαναπάω

τα σκαλοπάτια θα κατέβω βιαστικά

στο παρελθόν που ξανά θα περπατάω

τον άγιο μύρο του θα πιω ευλαβικά.

 

Την άλλη μέρα απ’ το πρωί θα ξεκινήσω

το καφεδάκι μου θα πιω στο Σαμαρά

γεμάτος κέφι και χαρά θα συνεχίσω

θα πάω για ψώνια στου χωριού τα μαγαζιά.

 

Όταν θα φτάσει μεσημέρι και ζεστάνει

κάτω απ’ του πλάτανου τη σκιά θα πάμε πια

άλλος στου Σέμκου το καφέ για φραπεδάκι

άλλοι για ούζα στου Ηρακλή τη γειτονιά.

 

Τα καφενεία του χωριού μας ειν’ ωραία

και οι ταβέρνες με νοστιμιές σε προκαλούν

όποιος γουστάρει τάβλι ,ουζάκι και χαρτάκια

ο Βασίλης, ο Χρήστος, ο Βαγγέλης σε καλούν.

 

Στου Κώστα Αστρίνη την ταβέρνα θα χορτάσεις

στης κυρά Ντίνας το ουζερί θα ευφρανθείς

στου Πέτρου ο γύρος πάντα θα σε γυρίζει

ταξίδια όμορφα, όσο κρασί κι αν πιεις.

 

Στις πιτσαρίες της πλατείας το βραδάκι

με τη βουνίσια τη δροσιά απ΄το βουνό

της Φωτεινής μας και του Κώστα το μεράκι

θα ομορφαίνουν το δικό σας ουρανό.

 

Όταν τα γράδα του κεφιού σας πια ανέβουν

κι ερωτικές τις νύχτες θες εσύ να ζεις

τα γραφικά μπαράκια ανοιχτά σε περιμένουν

στιγμές ωραίες και ποτά για να τα πιεις.

 

(Με ένα κλικ, πας στο κλικ, όχι για φωτογραφία 

αλλά για ποτό, με δύο τρία στο αμφιθέατρο 

του Τόλη, μαζί με την παρέα όλη.)

 

Τις άλλες μέρες που θα μείνεις στο χωριό μας

έχει κι άλλες ομορφιές για να τις δεις

το μοναστήρι, το μουσείο, το βουνό μας

κι ιστορίες που αχόρταγα θα πιεις…

 

Αγαπητοί φίλοι κι επισκέπτες στην 

Πρώτη Σερρών, σας εύχομαι καλή 

διαμονή και να περάσετε αξέχαστες διακοπές.

 

#ΠΡΩΤΗ_ειδηση

Παραμονή Πρωτοχρονιάς : Τα ήθη και τα έθιμα της ημέρας

Kάθε περιοχή της Ελλάδας έχει τις δικές της παραδόσεις για τους εορτασμούς της παραμονής της Πρωτοχρονιάς που περνούν από γενιά σε γενιά και διατηρούνται ζωντανές έως και σήμερα, όμως ορισμένα έθιμα είναι παντού τα ίδια.

Kάθε περιοχή της Ελλάδας έχει τις δικές της παραδόσεις για τους εορτασμούς της παραμονής της Πρωτοχρονιάς που περνούν από γενιά σε γενιά και διατηρούνται ζωντανές έως και σήμερα, όμως ορισμένα έθιμα είναι παντού τα ίδια!

Τα περισσότερα από τα πρωτοχρονιάτικα έθιμα σχετίζονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με την τύχη όπως είναι το ποδαρικό, το ρόδι και η χαρτοπαιξία. 

Βασιλόπιτα

Έθιμο απόλυτα συνδεδεμένο με την Πρωτοχρονιά, η Βασιλόπιτα, συγκεντρώνει γύρω της, οικογένειες, παρέες, συνάδελφους ακόμη και αγνώστους που ανταλλάσουν ευχές και… «κυνηγούν» την τύχη του φλουριού. Σύμφωνα με την παράδοση, όταν ο Μέγας Βασίλειος ήταν επίσκοπος στη Καισαρεία της Μικράς Ασίας, ο έπαρχος της περιοχής θέλησε να μπει στην πόλη και να την λεηλατήσει.

Παρά τις διαβεβαιώσεις του αγίου ότι οι κάτοικοι ήσαν φτωχοί και μαστίζονταν από πείνα, ο Έπαρχος επέμεινε, με αποτέλεσμα ο άγιος Βασίλειος να μαζέψει όλα τα τιμαλφή και τα χρυσά των λίγων πλουσίων της πόλεως, προκειμένου να αποφευχθεί η γενική λεηλασία.

Όταν ο Έπαρχος άλλαξε γνώμη, κατ΄ άλλους αυτό έγινε ύστερα από θαυματουργική παρέμβαση του αγίου Μερκουρίου και στρατιάς αγγέλων, ο άγιος διέταξε να φτιαχτούν ζύμες και μέσα τους να μπουν τα τιμαλφή και τα χρυσά και να μοιραστούν στους φτωχούς της πόλεως.

Κατά μια άλλη εκδοχή ο Άγιος Βασίλειος, μη γνωρίζοντας σε ποιον ανήκει το κάθε κόσμημα, προκειμένου να μην αδικήσει κάποιον, χρησιμοποίησε τις ζύμες ώστε να μοιραστούν τα τιμαλφή στην τύχη. Οι δυνατοί συμβολισμοί πίσω από την κίνηση αυτή του Μεγάλου Βασιλείου, μετέτρεψαν την ιδέα σε έθιμο που επαναλαμβάνουμε κάθε χρόνο την ημέρα της γιορτής του την 1η Ιανουαρίου.

Αν και η πιο διαδεδομένη άποψη θεωρεί πως η τοποθέτηση του νομίσματος στην Αγιοβασιλόπιτα μιμείται τα χρυσαφικά που είχε τοποθετήσει ο Άγιος στα ψωμιά υπάρχει και μια ακόμη εξήγηση. Η τοποθέτηση νομίσματος μέσα σε πίτα είναι αρχαιότατο έθιμο και αναφέρεται ως έθιμο κατά την ρωμαϊκή εορτή των Σατουρναλίων (Κρόνια).

Λέγεται ότι από τους Ρωμαίους υιοθετήθηκε στη δυτική και κεντρική Ευρώπη, και υπάρχει ως σήμερα, αλλά γίνεται κατά την εορτή των Θεοφανείων. Αυτός ο οποίος το κερδίζει, ακόμη και στις μέρες μας φορά ως έπαθλο χάρτινο επίχρυσο στεφάνι.

Το Ποδαρικό

Πολλοί άνθρωποι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ακόμα και σήμερα σχετικά με το ποιος θα κάνει ποδαρικό στο σπίτι τους, δηλαδή ποιος θα μπει πρώτος στο σπίτι τους τον καινούριο χρόνο.

Έτσι, από την παραμονή λένε σε κάποιο δικό τους άνθρωπο, που τον θεωρούν καλότυχο και γουρλή, να έρθει την Πρωτοχρονιά να τους κάνει ποδαρικό. Πολλές φορές προτιμούν ένα μικρό παιδί για να κάνει ποδαρικό, γιατί τα παιδιά είναι αθώα και στην καρδιά τους δεν υπάρχει η ζήλια κι η κακία.

Χαρτοπαιξία

Αγαπημένο έθιμο των Ελλήνων τις μέρες της Πρωτοχρονιάς είναι να δοκιμάζουν την τύχη τους. Εκτός από το κρατικό Λαχείο, υπάρχει επίσης η χαρτοπαιξία και τα ζάρια σε καφενεία, λέσχες και σπίτια.

Στα σπίτια είναι έθιμο να παίζονται χαρτιά το βράδυ της Παραμονής της Πρωτοχρονιάς περιμένοντας την αλλαγή του χρόνου. Τα ποσά συνήθως είναι χαμηλά, τέτοια που να προσφέρουν απλά μια φιλική διασκέδαση χωρίς να στενοχωρούν τους χαμένους.

Πυροτεχνήματα

Τα τελευταία χρόνια έχουν καθιερωθεί τα πυροτεχνήματα στις κεντρικές πλατείες των πόλεων. Είναι με ευθύνη και διοργάνωση των δημοτικών αρχών που επίσης φροντίζουν για τον εορταστικό στολισμό των πόλεων, αλλά και τη διοργάνωση μουσικών εκδηλώσεων για την παραμονή της Πρωτοχρονιάς.

Το ρόδι

Το ρόδι είναι σύμβολο αφθονίας, γονιμότητας και καλής τύχης. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας κρεμούσαν στο κάθε σπίτι, από το φθινόπωρο, ένα ρόδι. Μετά τη Μεγάλη Λειτουργία της Πρωτοχρονιάς το πετούσαν με δύναμη στο κατώφλι για να σπάσει σε χίλια κομμάτια κι έλεγαν: «Χρόνια Πολλά! Ευτυχισμένος ο καινούριος χρόνος». Το έθιμο του ροδιού διατηρείται και σήμερα. Την ώρα που αλλάζει ο χρόνος στην εξώπορτα του σπιτιού πετούν και σπάνε ένα ρόδι και μπαίνουν μέσα στο σπίτι με το δεξί πόδι κάνοντας το ποδαρικό, ώστε ο καινούργιος χρόνος να τα φέρει όλα δεξιά, καλότυχα.

Η κρεμμύδα

Το σκυλοκρέμμυδο ή κρεμύδα (Scilla maritima) είναι φυτρώνει άγριο και μοιάζει με μεγάλο κρεμμύδι. Τα ζώα δεν το τρώνε γιατί έχει δηλητήριο, που μπορεί να προκαλέσει δερματικό ερεθισμό από επαφή. Ακόμα και να το βγάλεις από τη γη και να το κρεμάσεις, δεν παύει να βγάζει νέα φύλλα και άνθη. Ο λαός πιστεύει ότι αυτή τη μεγάλη ζωτική του δύναμη μπορεί να τη μεταδώσει σε έμψυχα και άψυχα, γι’ αυτό την πρωτοχρονιά κρεμούν σκυλοκρέμμυδο στα σπίτια τους. Πρόκειται για αρχαίο έθιμο καλοτυχίας που αναφέρεται ήδη από τον 6 ο αιώνα π.Χ.

Η παραμονή και η πρώτη ημέρα κάθε καινούργιου χρόνου όπως σε όλο τον κόσμο έτσι και στην Ελλάδα γιορτάζεται με τον δικό της ξεχωριστό αλλά και μοναδικό τρόπο. Σας δίνουμε μια μικρή γεύση από κάποια σημεία της Ελλάδας από έθιμα που επικρατούν, αλλά και φαγητά που θα μπορεί να δοκιμάσει κάποιος. Υπάρχουν φυσικά πολύ περισσότερα και όχι απλά να τα διαβάσετε αλλά θα ήταν καλύτερα να τα απολαύσετε και από κοντά και να διασκεδάσεται.

Σάμος, η «προβέντα» και τα "μουλιστρίνα"
Εκτός από την βασιλόπιτα, οι γυναίκες της Σάμου φτιάχνουν και την «προβέντα». Πρόκειται για ένα πιάτο με γλυκά που «κρίνει» τη νοικοκυροσύνη της Σαμιώτισσας. Απαραίτητο «συστατικό» κάθε σπιτιού είναι το σπάσιμο του ροδιού και το σκόρπισμα των σπόρων του ώστε να γεμίσει το σπίτι ευτυχία και υγεία, ενώ οι τυχεροί που θα κάνουν ποδαρικό, παίρνουν τα «μπουλιστρίνα», το γνωστό σε όλους μας χαρτζιλίκι.

Θάσος, το σκόρπισμα των φύλλων
Πρόκειται για ένα πολύ παλιό έθιμο κατά τη διάρκεια του οποίου όλοι κάθονται γύρω από το αναμμένο τζάκι, τραβούν την ανθρακιά προς τα έξω και ρίχνουν γύρω στ’ αναμμένα κάρβουνα, φύλλα ελιάς, βάζοντας στο νου τους από μια ευχή, χωρίς όμως να την πουν στους άλλους. Όποιου το φύλλο γυρίσει περισσότερο, εκείνου θα πραγματοποιηθεί και η ευχή του.

Καβάλα, Ψέλνουν τα κάλαντα ανάβοντας φωτιές
Ένα πολύ παλιό έθιμο, προερχόμενο από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας: τα αγόρια που θα φύγουν στρατιώτες τη νέα χρονιά, συγκεντρώνουν μεγάλες στοίβες από ξύλα στην πλατεία. Την παραμονή ανάβουν μια μεγάλη φωτιά και ψέλνουν τα κάλαντα. Με το που ο δείκτης δείξει δώδεκα, ξεκινά το παραδοσιακό γλέντι με τσίπουρο και γλυκά. Σε άλλες περιοχές της Καβάλας, το μικρότερο μέλος της οικογένειας μεταφέρει μια πέτρα στο εσωτερικό του σπιτιού για να είναι στέρεο και γερή η οικογένεια, ενώ τα μικρότερα παιδιά κάνουν «ποδαρικό» σε όλα τα σπίτια του κάθε οικισμού, μπαίνοντας με το δεξί. Για την καλή τύχη που φέρνουν, ανταμείβονται από τους ιδιοκτήτες με δώρα και γλυκά.

Καρδίτσα
Την ημέρα της Πρωτοχρονιάς οι περισσότερες νοικοκυρές του Νομού φτιάχνουν την βασιλόπιτα ή αετόπιτα στην οποία βάζει μέσα και ένα κέρμα. Αφού ο αφέντης του σπιτιού, βγάλει από ένα κομμάτι για τον Χριστό, την Παναγία και τον Άγιο Βασίλειο τα μέλη της οικογένειας παίρνουν το δικό τους κομμάτι και αναζητούν σε αυτό το κέρμα.

Στις 5 Ιανουαρίου παραμονές των Θεοφανίων συναντάμε ακόμη και σήμερα τα Ρογκάτσια ή Ρογκατσάρια. Ένα έθιμο που οι ρίζες του χάνονται στην αρχαιότητα. Οι συμμετέχοντες, ντυμένοι με προβιές ζώων και ζωσμένοι με κουδούνια, τριγυρίζουν το χωριό και λένε τα κάλαντα, διαφορετικά για τον καθένα,με διάθεση πειράγματος και σατιρισμού. Πίσω ακολουθούν "ο γαμπρός με τη νύφη" και στο τέλος έρχεται ο "παπάς" που διώχνει αυτούς τους "καλικάντζαρους". Το έθιμο παραμένει ζωντανό στο Νεοχώρι, στο Μεσενικόλα, στο Μορφοβούνι και στο Κρυονέρι.

Ανατολική Μακεδονία, oι «Μωμόγεροι»
Με ρίζες από τον Πόντο, οι «Μωμόγεροι» αναβιώνουν κάθε χρόνο στους Σιταγρούς και στα Πλατανιά της Δράμας. Πρόκειται για ένα είδος λαϊκού παραδοσιακού θεάτρου, όπου οι πρωταγωνιστές μιμούνται γεροντικά πρόσωπα, εξ΄ου και η ετυμολογία της λέξης «μωμόγερος» από το μίμος+ γέρος.

Ξάνθη, πρασόπιτα, όπως λέμε βασιλόπιτα
Οι οικογένειες ανοίγουν φύλλο και παρασκευάζουν μια πίτα με πράσο, κιμά και μπαχαρικό κύμινο. Η πίτα ψήνεται σε παραδοσιακό ταψί, το οποίο ονομάζεται «σινί».

Ηράκλειο Κρήτης, η μπουγάτσα και η «καλή χέρα»
Κάθε χρόνο η Πρωτοχρονιά στην Κρήτη συνοδεύεται από μεγάλη κατανάλωση μπουγάτσας. Για το σκοπό αυτό, σε όλους τους δρόμους του Ηρακλείου στήνονται υπαίθριοι πάγκοι για να είναι γλυκιά η πρώτη γεύση που θα πάρουν οι κάτοικοι του νησιού. Όσο για το χαρτζιλίκι; αυτό ονομάζεται «καλή χέρα» και ρέει άφθονο!

 https://www.tanea.gr/2018/12/31/people/paramoni-protoxronias-ta-ithi-kai-ta-ethima-tis-imeras/

Η δική μας βασιλόπιτα....

 

Εδώ και πολλά χρόνια φτιάχνω κάθε χρόνο αυτή τη συνταγή για τη βασιλόπιτα της χρονιάς μας. Πολύ νόστιμη, αφράτη και όλοι μα όλοι την ζητάνε (θα μου κρατήσεις ένα κομμάτι, του Χριστού ή του Αη Βασίλη)… Η συνταγή έχει ως εξής:

·     640 γραμ. αλεύρι

·     2 κουταλάκια του γλυκού baking powder

·     12 αυγά

·     350 γραμ. ζάχαρη

·     1 ποτήρι τριμμένη πολύ λεπτή καρυδόψιχα (αν έχετε φουντούκια ή αμύγδαλα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτά).

·     2 βανίλιες

·     1 ποτήρι χυμό πορτοκαλιού

·     Ξύσμα από τη φλούδα ενός πορτοκαλιού

·     480 γραμ. βούτυρο (φρέσκο ή φυτίνη ή μαργαρίνη)

Εκτέλεση της συνταγής:

·     Ενώνω (κοσκινίζω) το αλεύρι και προσθέτω το baking powder, την καρυδόψιχα ή αμυγδαλόψιχα και τα ανακατεύω απαλά.

·     Χτυπάω τ’ασπράδια αυγών με μία κουταλιά ζάχαρη σε σφιχτή μαρέγκα.

·     Βάζω τη ζάχαρη  μαζί με τους κρόκους αυγών να ενωθούν, προσθέτω το βούτυρο μαλακό σε θερμοκρασία δωματίου. Αφού ενωθούν και αφρατέψουν, προσθέτω σιγά σιγά το χυμό πορτοκαλιού, το ξύσμα πορτοκάλι.

·     Τέλος προσθέτω το αλεύρι και τη μαρέγκα εναλλάξ στην κρέμα των αυγών-βουτύρου. Ενώνω απαλά χωρίς να φύγει ο αέρας μέσα από το μίγμα.

·     Εχω προθερμάνει  φούρνο με αέρα, στους 175-180 βαθμους.

·     Έχω βουτυρώσει και αλευρώσει ένα μεγάλο ταψί ή δύο μικρά(διάμετρος 35εκ.).

·     Ψήνω για 45 λεπτά . Βγάζω από το φούρνο και αφήνω σε σχάρα να κρυώσει και αναποδογυρίζω την πίτα σε πιατέλα αφού κρυώσει.

·     Στολίζω με άχνη ζάχαρη ή  ζαχαρόπαστα. 

 

 

·  Kαλή Χρονιά σε ολους ευχόμαστε με αισιοδοξία

κ και προσμονή για καλύτερες ημέρες το νέο 2021

μΜαριέτα & Παύλος

 Marieta Iosifido 

Paul P Nounis 

 

 

 

Σεβντίκιοϊ. Το ηρωικό χωριό της Σμύρνης, που άρπαξε τα όπλα από τον υποχωρούντα ελληνικό στρατό για να αντισταθεί στους τούρκους...

 

Σεβδικιαλίδες που έλαβαν μέρος στην Μικρασιατική εκστρατεία του 1920. Την φωτογραφία δημοσίευσε ο Τάκης Ρουμελιώτης στην ομάδα ΣΕΒΔΙΚΙΟΪ (SEVDIKIOI)- Το λεβέντικο χωριό της Σμύρνης... 

Η καταστροφή της Σμύρνης ξεκίνησε επτά ημέρες μετά την αποχώρηση και του τελευταίου ελληνικού στρατιωτικού τμήματος από τη Μικρά Ασία και μετά την είσοδο του τουρκικού στρατού, του ιδίου του Μουσταφά Κεμάλ και των ατάκτων του στην πόλη. Οι Έλληνες που ζούσαν στα περίχωρα εγκατέλειψαν πρώτοι τα σπίτια τους και μέσα σε καθεστώς πανικού αναζήτησαν σωτηρία στο λιμάνι. Στον αντίποδα, μερικά χιλιόμετρα νοτιότερα, ένα «γαλατικό χωριό» αρνούνταν να παραδοθεί. Οι κάτοικοί του προτίμησαν να πέσουν ηρωικά, υπερασπιζόμενοι τον τόπο τους. Το Σεβντίκιοϊ ήταν ένα από τα πιο γραφικά και φημισμένα χωριά της Σμύρνης. Κτισμένο περίπου 12 χιλιόμετρα νότια του λιμανιού, ανάμεσα σε εύφορους λόφους, δάση και γόνιμες κοιλάδες, αριθμούσε -μέχρι το 1922- περίπου 8.000 κατοίκους, σχεδόν όλοι Έλληνες. Advertisement Χάρη στο φυσικό του κάλλος και στο μεσογειακό κλίμα, πολλοί πρόξενοι, Ευρωπαίοι ευγενείς, αλλά και πλούσιοι Ρωμιοί είχαν επιλέξει το Σεβντίκιοϊ για να χτίσουν πολυτελείς εξοχικές κατοικίες. Γι’ αυτό και εκ πρώτης όψεως, το χωριό έδινε την εντύπωση ενός πολύ εύπορου προαστίου. Και παρότι είναι γεγονός πως κατά κανόνα οι ντόπιοι ζούσαν άνετα, στην πλειοψηφία τους ήταν αγρότες....

Πάσχα στο Σεβντίκιοϊ της Σμύρνης το έτος 1906. Την φωτογραφία δημοσίευσε ο Τάκης Ρουμελιώτης στην ομάδα ΣΕΒΔΙΚΙΟΪ (SEVDIKIOI)- Το λεβέντικο χωριό της Σμύρνης. Οι Σεβντικιαλήδες είχαν έθιμο να γιορτάζουν την δεύτερη μέρα της Ανάστασης. Τότε γινόταν το μεγάλο λαμπριάτικο πανηγύρι ξακουστό σε όλη την περιοχή της Σμύρνης....

Οι προκομένοι Σεβντικιαλήδες

Η περιοχή διακρινόταν για την εύφορη γη της και οι Σεβντικιαλήδες είχαν φροντίσει να την εκμεταλλευτούν στο έπακρο. Ενδεικτικά, στις αρχές του 20ου αιώνα, το χωριό εξήγαγε 4.000 τόνους δημητριακών, 2.320 τόνους λάδι, 1.000 τόνους καπνά, 600 τόνους κρασί μπρούσκο, καθώς και άφθονα φρούτα και λαχανικά. Η κτηνοτροφία ήταν εξίσου ανεπτυγμένη, με συνολικό κεφάλαιο 30.000 ζώων και καλή παραγωγή τυριού, δέρματος και μαλλιού. Υπήρχαν, ακόμα, λαδόμυλοι, αλευρόμυλοι, 7 ταβέρνες που έβγαζαν δικά τους ποτά, αλλά και κάθε λογής εργαστήρια για γεωργικά ή είδη καθημερινής ανάγκης. Τέλος, τα τοπικά ορυχεία εφοδίαζαν με μόλυβδο και λιγνίτη τα εργοστάσια της Σμύρνης.... 

 

Το Σεβντίκιοϊ αριθμούσε 8.000 Έλληνες κατοίκους Πριν από την Καταστροφή Οι αναταραχές και οι ελληνοτουρκικές εντάσεις στη Μικρά Ασία επηρέασαν την ήρεμη ζωή του χωριού. Την περίοδο 1908-1919, το Σεβντίκιοϊ δοκιμάστηκε από άτακτες επιδρομές Τούρκων ενόπλων που λήστευαν, εκβίαζαν, απήγαγαν, ακόμα και δολοφονούσαν τους ντόπιους. Στα χέρια τους βρήκε μαρτυρικό θάνατο ο Κώστας Κόκκινος, ο τότε δήμαρχος του χωριού. Οι Σεβντικιαλήδες όμως, πέρα από την εργατικότητα, διακρίνονταν και για τη γενναιότητα και τον πατριωτισμό τους. Άλλωστε, το γεγονός ότι το χωριό ήταν αμιγώς ελληνικό είχε επιτρέψει τη διατήρηση των θρησκευτικών εθίμων και των εθνικών εορτασμών -ακόμα και της 25ης Μαρτίου-, συμβάλλοντας στη συσπείρωση των ντόπιων. Όταν τον Μάη του 1919 ο Ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη, οι κάτοικοι του χωριού τους υποδέχθηκαν πανηγυρικά, ως ελευθερωτές. Μάλιστα, ορισμένοι βρήκαν την ευκαιρία να προβούν σε αντίποινα κατά των Τούρκων, καίγοντας κάποια δημόσια κτίρια. Από την άλλη αρκετοί θέλησαν να καταταγούν στο στρατό και να πολεμήσουν στο μέτωπο....

Διαβάστε όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/sevnti-kioi-to-iroiko-chorio-tis-smy-rnis-poy-a-rpaxe-ta-o-pla-apo-ton-ypochoroy-nta-elliniko-strato-gia-na-antistathei-stoys-toy-rkoys/

Το Σεβντίκιοϊ αριθμούσε 8.000 Έλληνες κατοίκους

Πριν από την Καταστροφή

Οι αναταραχές και οι ελληνοτουρκικές εντάσεις στη Μικρά Ασία επηρέασαν την ήρεμη ζωή του χωριού. Την περίοδο 1908-1919, το Σεβντίκιοϊ δοκιμάστηκε από άτακτες επιδρομές Τούρκων ενόπλων που λήστευαν, εκβίαζαν, απήγαγαν, ακόμα και δολοφονούσαν τους ντόπιους. Στα χέρια τους βρήκε μαρτυρικό θάνατο ο Κώστας Κόκκινος, ο τότε δήμαρχος του χωριού. Οι Σεβντικιαλήδες όμως, πέρα από την εργατικότητα, διακρίνονταν και για τη γενναιότητα και τον πατριωτισμό τους. Άλλωστε, το γεγονός ότι το χωριό ήταν αμιγώς ελληνικό είχε επιτρέψει τη διατήρηση των θρησκευτικών εθίμων και των εθνικών εορτασμών -ακόμα και της 25ης Μαρτίου-, συμβάλλοντας στη συσπείρωση των ντόπιων. Όταν τον Μάη του 1919 ο Ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη, οι κάτοικοι του χωριού τους υποδέχθηκαν πανηγυρικά, ως ελευθερωτές. Μάλιστα, ορισμένοι βρήκαν την ευκαιρία να προβούν σε αντίποινα κατά των Τούρκων, καίγοντας κάποια δημόσια κτίρια. Από την άλλη αρκετοί θέλησαν να καταταγούν στο στρατό και να πολεμήσουν στο μέτωπο....

Μαζική προσέλευση εθελοντών από το Σεβντίκιοϊ για κατάταξη στον ελληνικό στρατό.

Το ηρωικό τέλος

Περί τα τέλη του Αυγούστου, η κατάρρευση του ελληνικού μετώπου στη Μικρά Ασία είχε γίνει γνωστή στη Σμύρνη. Πολλοί κάτοικοι των περιχώρων είχαν ήδη αρχίσει να μετατοπίζονται προς το λιμάνι αναζητώντας τρόπο διαφυγής. Στο Σεβντικιόϊ τα νέα ότι όλη η πόλη ήταν περικυκλωμένη από Τούρκους που αργά ή γρήγορα θα εισέβαλαν, τα έφερε το τάγμα του συνταγματάρχη Ζεγγίνη. Όπως αφηγείται ο δημοσιογράφος Γιάννης Καψής στο βιβλίο του «Χαμένες Πατρίδες»:...

Μόλις έμαθαν, ότι έφθασε ο Στρατός μας, οι Σεβδικιανοί ξεχύθηκαν στους δρόμους. Ξεχύθηκαν, όχι για να τους χειροκροτήσουν – να τους εμψυχώσουν προσπάθησαν. –Πού πάτε, βρε παλικάρια; τους φώναξαν. Τους Τούρκους, μωρέ φοβάστε; Ρωτήστε εμάς. Θύμιζε αρχαία ελληνική τραγωδία η διέλευση των ανδρών του Ζεγγίνη από το Σεβδίκιοϊ – ήταν σπαρακτικό το θέαμα. Περνούσαν με σκυφτό το κεφάλι οι στρατιώτες μας, προσπαθούσαν να κρύψουν την ντροπή τους. Δεν άφηναν πίσω τους μόνο άοπλους χωρικούς, άφηναν και γυναίκες και παιδιά απροστάτευτα στη μανία των Τούρκων. Κι οι λεβεντόκορμες Σεβδικιανές είχαν στηθεί στις αυλόπορτες των σπιτιών τους, κρατώντας τα παιδιά στην αγκαλιά τους, κι είχε το βλέμμα τους κλεισμένη όλη τη περηφάνια της φυλής μας. Καινούργιες Σπαρτιάτισσες, δεν έκλαιγαν, δεν κτυπιόντουσαν. Κοιτούσαν περιφρονητικά αυτούς που έφευγαν.

Κι οι στρατιώτες μας έσκυβαν πιότερο το κεφάλι, πώς να τις αντικρίσουν; – έφευγαν.

Σταθήτε, παιδιά… Σταθήτε να πολεμήσουμε μαζί…...

Πόσοι δεν θα ‘θελαν να μείνουν!

Και τη ζωή τους θα ‘διναν για να μην υποστούν το μαρτύριο του εξευτελισμού. Χρειάζεται, όμως, ατσαλένια νεύρα για να ξεκόψει κανείς από το μπουλούκι.

Κι ύστερα, να μείνει, να πολεμήσει, αλλά πού; Πώς θα μπορούσε ν’ απαιτήσει κανείς από τ’ άμοιρα παλικάρια να μείνουν και να πολεμήσουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τα σπίτια τους, όταν μια ολόκληρη Στρατιά υποχωρούσε; – Σταθήτε, παιδιά… Σταθήτε να πολεμήσουμε μαζί…

Κανείς δεν τους άκουγε. Και τότε άρχισαν να τους παρακαλούν:

– Έλληνες, αφήστε μας τουλάχιστον τα όπλα σας.

Εμείς δεν φεύγουμε, θα μείνουμε.

Ένας νεαρός ανθυπολοχαγός, με τα μάτια γεμάτα δάκρυα, αγκαλιάζει έναν γέρο, που του ζητούσε το πιστόλι του:

– Έλα, γέρο μαζί μας, πάμε στα βαπόρια.

Θα σκοτωθήτε εδώ.

Έλα… Αλλ’ ο γέρος έχει καρδιά παλικαριού.

Μένει ακλόνητος.

Κι’ ο ανθυπολοχαγός του δίνει το πιστόλι του και, με μια απότομη κίνηση, ξεσχίζει τις επωμίδες του. Τ’ άμοιρο παλικάρι ένιωθε ντροπή να τις φορά, όταν άφηνε στους γέρους τη θέση του. Μήπως, όμως, έφταιγε αυτός; Οι Σεβδικιανοί κάνουν τώρα έρανο – μαζεύουν όπλα. Κάποιος λοχίας, πανύψηλος σαν γίγας, προχωρεί σκυμμένος, κρατώντας το πολυβόλο στον ώμο του. Ένας από τους προεστούς, ένας γέρος με κατάλευκα γένια, τον πλησιάζει και τον σταματά: – Στάσου, ωρέ παλικάρι. Δώσε μου το πολυβόλο σου. Εσένα δεν σου χρειάζεται πια. Αλλ’ ο λοχίας τον αποπαίρνει: – Φεύγα από μπροστά μου, γέρο… Άφησε τους παλικαρισμούς… Και τότε η τραγωδία κορυφώθηκε: Ο γέρο – Σεβδικιανός, προσβεβλημένος από τα λόγια του λοχία, κάνει ένα νεύμα στα παλικάρια του. Και οι νεαροί χωριανοί του, που εκλιπαρούσαν τους στρατιώτες μας, ορμούν εναντίον τους και τους αφοπλίζουν. Τα όπλα σ’ αυτούς άξιζαν....

Η μάχη στο χωριό

Όταν οι Τούρκοι τόλμησαν να μπουν στο χωριό τους, υπέστησαν πανωλεθρία. Μανιασμένος ο Νουρεντίν στέλνει εναντίον τους ιππικό και πυροβόλα. Κι οι Σμυρνιοί, για μια ολόκληρη μέρα, ακούν την οχλοβοή της μάχης του Σεβδίκιοϊ. Δυστυχώς, οι λεπτομέρειες της μάχης εκείνης δεν θα γίνουν γνωστές ποτέ. Κανείς από τους γενναίους Σεβδικιανούς, κανείς απ’ αυτούς, που πολέμησαν, δεν έζησε, για να διηγηθεί τι συνέβη. Σκοτώθηκαν, έπεσαν μέχρι του τελευταίου, πολεμώντας για την ελευθερία τους – σφράγισαν με το αίμα τους την ελληνικότητα του χωριού τους.

 Την ίδια ώρα, τη στιγμή, που οι Σέβδικιανοί πολεμούσαν, ο Ζεγγίνης πραγματοποιούσε το σκοπό του – παραδινόταν στους Τούρκους μαζί με 23 αξιωματικούς του και 1.000 στρατιώτες. Η παράδοση έγινε σ’ ένα προάστιο της Σμύρνης, τον Παράδεισο. Κι αμέσως οι Τούρκοι έσυραν τους αξιωματικούς και πολλούς υπαξιωματικούς στη Μαγνησία. Υπήρχαν εκεί κι άλλοι αξιωματικοί μας αιχμάλωτοι. Και τους έσφαξαν όλους, μέχρις ενός.

Τα περισσότερα γυναικόπαιδα είχαν προλάβει να φύγουν για το λιμάνι. Εκείνοι που έμειναν να υπερασπιστούν το χωριό τους ήταν μερικές εκατοντάδες άντρες. Το Σεβντίκιοϊ κάηκε ολοσχερώς και όσοι έμειναν εκεί κάηκαν μαζί του.

Οι επιζήσαντες διασκορπίστηκαν στην Ελλάδα, με τους περισσότερους να πηγαίνουν στην Κρήτη, στην Αθήνα, στη Νέα Ερυθραία, στην Πάτρα και σε συνοικίες της Θεσσαλονίκης. Στο χωριό εγκαταστάθηκαν μουσουλμάνοι πρόσφυγες από τη Βουλγαρία, την Καβάλα, την Δράμα, καθώς και χιλιάδες Τούρκοι εσωτερικοί μετανάστες....

Ο οικισμός σήμερα

Το Σεβντίκιοϊ σήμερα λέγεται Γκαζιεμίρ και εξακολουθεί να αποτελεί ένα ανεπτυγμένο προάστιο της Σμύρνης. Οι εύπορες πεδιάδες έχουν δώσει τη θέση τους σε τσιμεντένιους δρόμους και πανύψηλα κτίρια. Το άλλοτε εύπορο σμυρναίικο χωριό πλέον έχει μετατραπεί σε μία βιομηχανική μεγαλούπολη με περισσότερους από 137.000 κατοίκους....

 

Με πληροφορίες από το βιβλίο του Ν.Καραρά «ΤΟ ΣΕΒΝΤΙΚΙΟΪ, ΤΟ ΛΕΒΕΝΤΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ» και το ομότιτλο άρθρο του φιλόλογου Θοδωρή Κοντάρα στον mikrasiatis.gr. Αντλήθηκαν μαρτυρίες από το βιβλίο «Χαμένες πατρίδες» του Γιάννη Καψή, εκδ. Λιβάνη...


 http://www.mixanitouxronou.gr/sevnti-kioi-to-iroiko-chorio-tis-smy-rnis-poy-a-rpaxe-ta-o-pla-apo-ton-ypochoroy-nta-elliniko-strato-gia-na-antistathei-stoys-toy-rkoys/